27 Kasım 2014
Perşembe RESMİ GAZETE Sayı:29188
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından:
MESAFELİ SÖZLEŞMELER YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Yönetmeliğin amacı, mesafeli sözleşmelere ilişkin uygulama usul ve
esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1)
Bu Yönetmelik, mesafeli sözleşmelere uygulanır.
(2) Bu Yönetmelik hükümleri;
a) Finansal hizmetler,
b) Otomatik makineler aracılığıyla yapılan satışlar,
c) Halka açık telefon vasıtasıyla telekomünikasyon operatörleriyle
bu telefonun kullanımı,
ç) Bahis, çekiliş, piyango ve benzeri şans oyunlarına ilişkin
hizmetler,
d) Taşınmaz malların veya bu mallara ilişkin hakların oluşumu,
devri veya kazanımı,
e) Konut kiralama,
f) Paket turlar,
g) Devre mülk, devre tatil, uzun süreli tatil hizmeti ve bunların
yeniden satımı veya değişimi,
ğ) Yiyecek ve içecekler gibi günlük tüketim maddelerinin,
satıcının düzenli teslimatları çerçevesinde tüketicinin meskenine veya işyerine
götürülmesi,
h) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (d)
bentlerindeki bilgi verme yükümlülüğü ile 18 inci ve 19 uncu maddelerde yer
alan yükümlülükler saklı kalmak koşuluyla yolcu taşıma hizmetleri,
ı) Malların montaj, bakım ve onarımı,
i) Bakımevi hizmetleri, çocuk, yaşlı ya da hasta bakımı gibi
ailelerin ve kişilerin desteklenmesine yönelik sosyal hizmetler
ile ilgili
sözleşmelere uygulanmaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1)
Bu Yönetmelik, 7/11/2013 tarihli
ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 48 inci ve 84 üncü
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1)
Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Dijital içerik: Bilgisayar programı, uygulama, oyun, müzik,
video ve metin gibi dijital şekilde sunulan her türlü veriyi,
b) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan ya da
yapılması taahhüt edilen mal sağlama dışındaki her türlü tüketici işleminin
konusunu,
c) Kalıcı veri saklayıcısı: Tüketicinin gönderdiği veya kendisine
gönderilen bilgiyi, bu bilginin amacına uygun olarak makul bir süre
incelemesine elverecek şekilde kaydedilmesini ve değiştirilmeden kopyalanmasını
sağlayan ve bu bilgiye aynen ulaşılmasına imkan veren kısa mesaj, elektronik posta,
internet, disk, CD, DVD, hafıza kartı ve benzeri her türlü araç veya ortamı,
ç) Kanun: 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu,
d) Mal: Alışverişe konu olan; taşınır eşya, konut veya tatil
amaçlı taşınmaz mallar ile elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan
yazılım, ses, görüntü ve benzeri her türlü gayri maddi malları,
e) Mesafeli sözleşme: Satıcı veya sağlayıcı ile tüketicinin eş
zamanlı fiziksel varlığı olmaksızın, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanmasına
yönelik olarak oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında
sözleşmenin kurulduğu ana kadar ve kurulduğu an da dahil olmak üzere uzaktan iletişim araçlarının
kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeleri,
f) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye hizmet sunan ya da hizmet sunanın adına ya da hesabına hareket eden
gerçek veya tüzel kişiyi,
g) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla
tüketiciye mal sunan ya da mal sunanın adına ya da hesabına hareket eden gerçek
veya tüzel kişiyi,
ğ) Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden
gerçek veya tüzel kişiyi,
h) Uzaktan iletişim aracı: Mektup, katalog, telefon, faks, radyo,
televizyon, elektronik posta mesajı, kısa mesaj, internet gibi fiziksel olarak
karşı karşıya gelinmeksizin sözleşme kurulmasına imkan veren her türlü araç veya ortamı,
ı) Yan sözleşme: Bir mesafeli sözleşme ile ilişkili olarak satıcı,
sağlayıcı ya da üçüncü bir kişi tarafından sözleşme konusu mal ya da hizmete
ilave olarak tüketiciye sağlanan mal veya hizmete ilişkin sözleşmeyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü
Ön bilgilendirme
MADDE 5 – (1)
Tüketici, mesafeli sözleşmenin kurulmasından ya da buna karşılık gelen herhangi
bir teklifi kabul etmeden önce, aşağıdaki hususların tamamını içerecek şekilde
satıcı veya sağlayıcı tarafından bilgilendirilmek zorundadır.
a) Sözleşme konusu mal veya hizmetin temel nitelikleri,
b) Satıcı veya sağlayıcının adı veya unvanı, varsa MERSİS numarası,
c) Tüketicinin satıcı veya sağlayıcı ile hızlı bir şekilde irtibat
kurmasına imkan veren,
satıcı veya sağlayıcının açık adresi, telefon numarası ve benzeri iletişim
bilgileri ile varsa satıcı veya sağlayıcının adına ya da hesabına hareket
edenin kimliği ve adresi,
ç) Satıcı veya sağlayıcının tüketicinin şikayetlerini iletmesi
için (c) bendinde belirtilenden farklı iletişim bilgileri var ise, bunlara
ilişkin bilgi,
d) Mal veya hizmetin tüm vergiler dahil toplam fiyatı, niteliği itibariyle önceden
hesaplanamıyorsa fiyatın hesaplanma usulü, varsa tüm nakliye, teslim ve benzeri
ek masraflar ile bunların önceden hesaplanamaması halinde ek masrafların
ödenebileceği bilgisi,
e) Sözleşmenin kurulması aşamasında uzaktan iletişim aracının
kullanım bedelinin olağan ücret tarifesi üzerinden hesaplanamadığı durumlarda,
tüketicilere yüklenen ilave maliyet,
f) Ödeme, teslimat, ifaya ilişkin bilgiler ile varsa bunlara
ilişkin taahhütler ve satıcı veya sağlayıcının şikayetlere ilişkin çözüm yöntemleri,
g) Cayma hakkının olduğu durumlarda, bu hakkın kullanılma
şartları, süresi, usulü ve satıcının iade için öngördüğü taşıyıcıya ilişkin
bilgiler,
ğ) Cayma bildiriminin yapılacağı açık adres, faks numarası veya
elektronik posta bilgileri,
h) 15 inci madde uyarınca cayma hakkının kullanılamadığı
durumlarda, tüketicinin cayma hakkından faydalanamayacağına ya da hangi
koşullarda cayma hakkını kaybedeceğine ilişkin bilgi,
ı) Satıcı veya sağlayıcının talebi üzerine, varsa tüketici
tarafından ödenmesi veya sağlanması gereken depozitolar ya da diğer mali
teminatlar ve bunlara ilişkin şartlar,
i) Varsa dijital içeriklerin işlevselliğini etkileyebilecek teknik
koruma önlemleri,
j) Satıcı veya sağlayıcının bildiği ya da makul olarak bilmesinin
beklendiği, dijital içeriğin hangi donanım ya da yazılımla birlikte
çalışabileceğine ilişkin bilgi,
k) Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvurularını Tüketici
Mahkemesine veya Tüketici Hakem Heyetine yapabileceklerine dair bilgi.
(2) Birinci fıkrada belirtilen bilgiler, mesafeli sözleşmenin
ayrılmaz bir parçasıdır ve taraflar aksini açıkça kararlaştırmadıkça bu
bilgiler değiştirilemez.
(3) Satıcı veya sağlayıcı, birinci fıkranın (d) bendinde yer alan
ek masraflara ilişkin bilgilendirme yükümlülüğünü yerine getirmezse, tüketici
bunları karşılamakla yükümlü değildir.
(4) Birinci fıkranın (d) bendinde yer alan toplam fiyatın,
belirsiz süreli sözleşmelerde veya belirli süreli abonelik sözleşmelerinde, her
faturalama dönemi bazında toplam masrafları içermesi zorunludur.
(5) Açık artırma veya eksiltme yoluyla kurulan sözleşmelerde,
birinci fıkranın (b), (c) ve (ç) bentlerinde yer alan bilgilerin yerine açık
artırmayı yapan ile ilgili bilgilere yer verilebilir.
(6) Ön bilgilendirme yapıldığına ilişkin ispat yükü satıcı veya
sağlayıcıya aittir.
Ön bilgilendirme yöntemi
MADDE 6 – (1)
Tüketici, 5 inci maddenin birinci fıkrasında belirtilen tüm hususlarda,
kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak en az on iki punto
büyüklüğünde, anlaşılabilir bir dilde, açık, sade ve okunabilir bir şekilde
satıcı veya sağlayıcı tarafından yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile
bilgilendirilmek zorundadır.
(2) Mesafeli sözleşmenin internet yoluyla kurulması halinde,
satıcı veya sağlayıcı;
a) 5 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan bilgilendirme
yükümlülüğü saklı kalmak kaydıyla, aynı fıkranın (a), (d), (g) ve (h)
bentlerinde yer alan bilgileri bir bütün olarak, tüketicinin ödeme yükümlülüğü
altına girmesinden hemen önce açık bir şekilde ayrıca göstermek,
b) Herhangi bir gönderim kısıtlamasının uygulanıp uygulanmadığını
ve hangi ödeme araçlarının kabul edildiğini, en geç tüketici siparişini
vermeden önce, açık ve anlaşılabilir bir şekilde belirtmek
zorundadır.
(3) Mesafeli sözleşmenin
sesli iletişim yoluyla kurulması halinde, satıcı veya sağlayıcı 5 inci maddenin
birinci fıkrasının (a), (d), (g) ve (h) bentlerinde yer alan hususlarda,
tüketiciyi sipariş vermeden hemen önce açık ve anlaşılır bir şekilde söz konusu
ortamda bilgilendirmek ve 5 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan
bilgilerin tamamını en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar yazılı
olarak göndermek zorundadır.
(4) Siparişe ilişkin
bilgilerin sınırlı alanda ya da zamanda sunulduğu bir ortam yoluyla mesafeli
sözleşmenin kurulması halinde, satıcı veya sağlayıcı 5 inci maddenin birinci
fıkrasının (a), (b), (d), (g) ve (h) bentlerinde yer alan hususlarda, tüketiciyi
sipariş vermeden hemen önce açık ve anlaşılabilir bir şekilde söz konusu
ortamda bilgilendirmek ve 5 inci maddenin birinci fıkrasında yer alan
bilgilerin tamamını en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar yazılı
olarak göndermek zorundadır.
(5) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda belirtilen yöntemlerle kurulan
ve anında ifa edilen hizmet satışlarına ilişkin sözleşmelerde tüketicinin,
sipariş vermeden hemen önce söz konusu ortamda 5 inci maddenin birinci
fıkrasının sadece (a), (b), (d) ve (h) bentlerinde yer alan hususlarda açık ve
anlaşılır bir şekilde bilgilendirilmesi yeterlidir.
Ön bilgilerin teyidi
MADDE 7 – (1)
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin 6 ncı maddede belirtilen yöntemlerle ön bilgileri
edindiğini kullanılan uzaktan iletişim aracına uygun olarak teyit etmesini
sağlamak zorundadır. Aksi halde sözleşme kurulmamış sayılır.
Ön bilgilendirmeye ilişkin diğer
yükümlülükler
MADDE 8 – (1)
Satıcı veya sağlayıcı, tüketici siparişi onaylamadan hemen önce, verilen
siparişin ödeme yükümlülüğü anlamına geldiği hususunda tüketiciyi açık ve
anlaşılır bir şekilde bilgilendirmek zorundadır. Aksi halde tüketici siparişi
ile bağlı değildir.
(2) Tüketicinin mesafeli sözleşme kurulması amacıyla satıcı veya
sağlayıcı tarafından telefonla aranması durumunda, her görüşmenin başında
satıcı veya sağlayıcı kimliğini, eğer bir başkası adına veya hesabına arıyorsa
bu kişinin kimliğini ve görüşmenin ticari amacını açıklamalıdır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Cayma Hakkının Kullanımı ve Tarafların
Yükümlülükleri
Cayma hakkı
MADDE 9 – (1)
Tüketici, on dört gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart
ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.
(2) Cayma hakkı süresi, hizmet ifasına ilişkin sözleşmelerde
sözleşmenin kurulduğu gün; mal teslimine ilişkin sözleşmelerde ise tüketicinin
veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin malı teslim aldığı gün
başlar. Ancak tüketici, sözleşmenin kurulmasından malın teslimine kadar olan
süre içinde de cayma hakkını kullanabilir.
(3) Cayma hakkı süresinin belirlenmesinde;
a) Tek sipariş konusu olup ayrı ayrı teslim edilen mallarda, tüketicinin veya
tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin son malı teslim aldığı gün,
b) Birden fazla parçadan oluşan mallarda, tüketicinin veya
tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin son parçayı teslim aldığı gün,
c) Belirli bir süre boyunca malın düzenli tesliminin yapıldığı
sözleşmelerde, tüketicinin veya tüketici tarafından belirlenen üçüncü kişinin
ilk malı teslim aldığı gün
esas alınır.
(4) Malın satıcı tarafından taşıyıcıya teslimi, tüketiciye yapılan
teslim olarak kabul edilmez.
(5) Mal teslimi ile hizmet ifasının birlikte yapıldığı
sözleşmelerde, mal teslimine ilişkin cayma hakkı hükümleri uygulanır.
Eksik bilgilendirme
MADDE 10 – (1)
Satıcı veya sağlayıcı, cayma hakkı konusunda tüketicinin bilgilendirildiğini
ispat etmekle yükümlüdür. Tüketici, cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde
bilgilendirilmezse, cayma hakkını kullanmak için on dört günlük süreyle bağlı
değildir. Bu süre her halükarda cayma süresinin bittiği tarihten itibaren bir
yıl sonra sona erer.
(2) Cayma hakkı konusunda gerektiği şekilde bilgilendirmenin bir
yıllık süre içinde yapılması halinde, on dört günlük cayma hakkı süresi, bu
bilgilendirmenin gereği gibi yapıldığı günden itibaren işlemeye başlar.
Cayma hakkının kullanımı
MADDE 11 – (1)
Cayma hakkının kullanıldığına dair bildirimin cayma hakkı süresi dolmadan,
yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısı ile satıcı veya sağlayıcıya
yöneltilmesi yeterlidir.
(2) Cayma hakkının kullanılmasında tüketici, EK’te yer
alan formu kullanabileceği gibi cayma kararını bildiren açık bir beyanda da
bulunabilir. Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin bu formu doldurabilmesi veya
cayma beyanını gönderebilmesi için internet sitesi üzerinden seçenek de
sunabilir. İnternet sitesi üzerinden tüketicilere cayma hakkı
sunulması durumunda satıcı veya sağlayıcı, tüketicilerin iletmiş olduğu cayma
taleplerinin kendilerine ulaştığına ilişkin teyit bilgisini tüketiciye derhal
iletmek zorundadır.
(3) Sesli iletişim yoluyla yapılan satışlarda, satıcı veya
sağlayıcı, EK’te yer
alan formu en geç mal teslimine veya hizmet ifasına kadar tüketiciye göndermek
zorundadır. Tüketici bu tür satışlarda da cayma hakkını kullanmak için bu formu
kullanabileceği gibi, ikinci fıkradaki yöntemleri de kullanabilir.
(4) Bu maddede geçen cayma hakkının kullanımına ilişkin ispat
yükümlülüğü tüketiciye aittir.
Satıcı veya sağlayıcının yükümlülükleri
MADDE 12 – (1)
Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma hakkını kullandığına ilişkin
bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on dört gün içinde, varsa malın
tüketiciye teslim masrafları da dahil olmak üzere tahsil edilen tüm ödemeleri
iade etmekle yükümlüdür.
(2) Satıcı veya sağlayıcı, birinci fıkrada belirtilen tüm geri
ödemeleri, tüketicinin satın alırken kullandığı ödeme aracına uygun bir şekilde
ve tüketiciye herhangi bir masraf veya yükümlülük getirmeden tek seferde yapmak
zorundadır.
(3) Cayma hakkının kullanımında, 5 inci maddenin birinci
fıkrasının (g) bendi kapsamında, satıcının iade için belirttiği taşıyıcı aracılığıyla
malın geri gönderilmesi halinde, tüketici iadeye ilişkin masraflardan sorumlu
tutulamaz. Satıcının ön bilgilendirmede iade için herhangi bir taşıyıcıyı
belirtmediği durumda ise, tüketiciden iade masrafına ilişkin herhangi bir bedel
talep edilemez. İade için ön bilgilendirmede belirtilen taşıyıcının,
tüketicinin bulunduğu yerde şubesinin olmaması durumunda satıcı, ilave hiçbir
masraf talep etmeksizin iade edilmek istenen malın tüketiciden alınmasını
sağlamakla yükümlüdür.
Tüketicinin yükümlülükleri
MADDE 13 – (1)
Satıcı veya sağlayıcı malı kendisinin geri alacağına dair bir teklifte
bulunmadıkça, tüketici cayma hakkını kullandığına ilişkin bildirimi yönelttiği
tarihten itibaren on gün içinde malı satıcı veya sağlayıcıya ya da
yetkilendirmiş olduğu kişiye geri göndermek zorundadır.
(2) Tüketici, cayma süresi içinde malı, işleyişine, teknik
özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun bir şekilde kullandığı takdirde
meydana gelen değişiklik ve bozulmalardan sorumlu değildir.
Cayma hakkının kullanımının yan
sözleşmelere etkisi